آسیب‌شناسی و آفت زدایی از مراسم عزاداری
متن کامل سخنرانی سید احمد خاتمی در خبرگان
به دنبال طرح مسئله آسیب‌شناسی و آفت زدایی از مراسم عزاداری توسط حجت الاسلام و المسلمین سید احمد خاتمی در اجلاسیه اخیر مجلس خبرگان رهبری و اشاره رهبر انقلاب به آن، اظهار نظرهای متفاوتی درباره علل و انگیزه‌های طرح این مسئله در شرایط کنونی از سوی صاحب‌نظران و گروه‌های مختلف سیاسی به عمل آمد. حجت‌الاسلام و المسلمین سید احمد خاتمی، به درخواست پایگاه اطلاع رسانی رسا، متن کامل این سخنان را در اختیار این پایگاه قرار داده است که به همراه توضیحات از سوی ایشان، در ادامه می‌آید.
متنى که ملاحظه مىفرمایید، متن سخنرانى اینجانب در مجلس خبرگان رهبرى است که به پیشنهاد کمیسیون سیاسى ـ اجتماعى مجلس خبرگان و تصویب هیأترئیسه آن مجلس ایراد شده است. این سخنرانى از چند ویژگى برخوردار بود:
1. علاوه بر مطالعات قبلى، برای این سخنرانى حدود چهل ساعت مطالعه نمودم؛
2. با چهار تن از مراجع عظام تقلید و نیز هیأترئیسه محترم خبرگان و برخى از خبرگان در رابطه با مباحثمطروحه مشورت و رایزنى کردم؛
3. سخنرانى تماماً مستند بود هم آیات و روایات و هم فتاوى مراجع عظام؛
4. در این سخنرانى تنها به بیان مشکل اکتفاء نشده، در حد توان راهکار هم ارائه شده است؛
5. در جمع فرهیختگان برجسته، دین شناسان بزرگ کشور اعضای محترم خبرگان رهبرى ایراد شد؛
6. به شدت مورد استقبال اعضاء محترم آن مجلس قرار گرفت هم در جلسه و هم بعد از آن اینجانب را موردلطف قرار دادند و برخى این سخنرانى را مصادیق بارز احیاء امر اهلبیت(ع) نامیدند؛
7. هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبرى این سخنرانى را غیرمحرمانه اعلام کرد و دستور انتشار آن را داد.
با این همه به صراحت مىگویم این سخنرانى کاستیهاى فراوانى دارد که باید برطرف گردد این در حقیقت گامىدر مسیر آسیب زدائى در مراسم دینى است. باید همه دست به دست هم دهیم تا این مجالس و محافل دینى تریبونگسترده اسلام ناب شده و از این کانال حقایق دینى منتشر شود.(آن چنان که بحمدالله بسیارى از مجالس ما این چنیناست.) پیش از آنکه به مطالعه این سخنرانى بپردازید تذکر چند نکته را لازم مىدانم:
1. درست است محور این سخنرانى مراسم عزادارى است لیکن آسیبها عام است، آسیب‌هایى است مربوط بههمه مجالس دینى چه عزاداریها چه مراسم جشن و چه مراسم دیگر.
2. روى سخن در این سخنرانى آسیبها است، قشر خاصى به عنوان آسیب رسان معرفى نشدهاند ممکن استاین آسیبها توسط برخى از خطباء یا برخى از مداحان یا برخى از برنامه سازان صدا و سیما باشند. این را بدینجهتمتذکر شدم که مطمئنم کسانى فرداى انتشار این سخنرانى، آنرا سخنرانى علیه مداحان تلقى کنند(آنچنانکه بدنبالگزارش سخنرانى خبرگان برخى از روزنامهها چنین تیتر زدند که البته با تذکر اینجانب روز بعد اصلاح کردند).
این برداشت را از سخنرانىام غلط و نادرست مىدانم، گرچه در جاى جاى این سخنرانى تلاش کردهام حسابمداحان مخلص و ارزشى را از غیر آنها جدا کنم ولى در این مقدمه هم تأکید مىکنم بهیچ وجه محور نقد در اینسخنرانى فقط مداحان نیستند، اگر نقدى هست عام است و اگر ستایش هم هست عام است. اینجانب از نزدیکبسیارى از مداحان ارزشى را مىشناسم و تلاش مخلصانه آنها را در جهت احیاء مکتب سیدالشهداء ـ ع ـ و احیاءارزشهاى انقلاب ارج مىنهم و بر این باورم که بیش از همگان مداحان مخلص ارزشى از این آسیبها رنج برده و به شدتاز حضور نااهلان در این کسوت محترم ناراحتند.
3. در پایان بار دیگر تأکید مىکنم که محافل و مجالس دینى تریبونهاى گسترده مذهب است که باید هر روز بیشاز گذشته با نشاطتر و با کیفیت بالاتر برگزار گردد و بخصوص مراسمى که مربوط به اهلبیت علیهم السلام است چهعزاداریها، چه شادیها، در این سخنرانى بر این نکته تکیه داشتم که نباید بگونهاى انتقاد کنیم که خداى ناکرده اصلعزادارى زیر سؤال رفته یا خطباى ارزشى و مداحان مخلص زیر سؤال روند. و از این عزیزان نیز مىخواهم که اینآسیبها را جدى بگیرند و کمک کننده تا آسیب زدائى شده و این مجالس نورانى آنچنان که براى آسمانیاندرخشندگى دارد براى زمینیان نیز روشنگر باشد انشاءالله.
اینک این شما و این متن سخنرانى.
والسلام علیکم و رحمه الله ـ سید احمد خاتمى 21/6/84 ـ 7 شعبان 1426
بسم الله الرحمن الرحیم
الف. جایگاه مراسم عزادارى
عزادارى و برپایى مراسم ماتم در سوگ خوبان و اولیاء خدا امرى است که ریشه در قران و سیره نبوى(ص) وسیره امامان(ع) دارد. این عزادارىها مصداق مودت اهل بیت(ع) است.(1)مصداق تعظیم شعائر الهى است.(2) مصداق فریاد مظلوم علیه ظالم است(3) و در سیره نبى اکرم(ص) داریم که حضرت در سوگ شهداى احد و بویژه حمزه سیدالشهداء عزا گرفت وترغیب به عزادارى بر حضرت کرد نیز درسوگ شهادت حضرت جعفر بن ابى طالب و زید بن حارثه و عبدالله بنرواحه عزا گرفت. برپائى مجلس عزا را عیب نمىدانست و با آن برخورد نمىکرد راوى گوید: یکى از بستگان پیامبراکرم (ص) از دنیا رفت، زن‌ها جمع شدند و مجلس عزا براى او برپا کردند عمر برخاست آنها را از اینکار نهى کرد و آنها را طرد نمود پیامر(ص) فرمود: عمر، رهایشان کن که چشمگریان و قلب مصیبت دیده و داغ تازهاست.(4) شنیدنى است که پیامبر اکرم(ص) براى امام حسین(ع) در روز اول ولادتش مجلس عزا گرفت.(5) در منزل ام سلمه در دوره کودکى براى امام حسین مجلس عزا گرفت.(6) در منزل عائشه براى حضرت امام حسین(ع) مجلس عزا گرفت.(7) در خانه امام على(ع) براى حضرت عزا گرفت.(8) بنابراین اگر بگوئیم بنیانگذار عزادارى بر سید و سالار شهیدان حضرت نبى اکرم(ص) امامان(ع) بوده استسخنى بگزاف نگفتهایم.(9)
در سیره امامان(ع) هم برنامهاى که هرگز در هیچ شرائطى ترک نشد برپائى عزا بر سالار شهیدان امام حسین(ع)بود. امام سجاد(ع) پس از امام حسین(ع) تا زنده بود در هر مجلس از داغ حسین مىگفت و در حقیقت مجلس عزا برپامىکرد. امام باقر(ع) هم در شرائط سخت و خفقانى دستور مىداد روز عاشورا عزاى امام حسین را بر پا کند. مالک جهنى مىگوید امام باقر(ع) در روز عاشورا فرمود: همه براى امام حسین گریه کنند و اهل خانه را دستور بهگریه بر حضرت مىکرد.(10) همین سیره را حضرت امام صادق(ع) و امامان دیگر(ع) داشتند آنها بر این امر اصرار داشتند که از رهگذرعزادارى و برپائى عزاى سالار شهیدان چراغ پرفروز نهضت حسینى روشن بماند که ماند.
مجالس عزاى حسینى نه تنها نام سیدالشهداء(ع) را پرآوازه نگهداشته بلکه سبب ماندگارى پیام اسلام عزیز شدند.بر این اساس است که احیا گر مکتب نجات بخش عاشورا در عصر حاضر حضرت امام خمینى_ ره _ بیشترین تأکیدها رابر برپائى عزادارى سید و سالار شهیدان داشتند: ملت ما قدر این مجالس را بدانند مجالسى است که زنده نگه مىداردملتها را (11) ملت ما را این مجالس حفظ کرده بیخود نبود که رضاخان مأمورین ساواک رضا خان تمام مجالس عزا را قدغنکردند.(12) مجالس عزا را با همان شکوهى که پیشتر انجام مىگرفت و بیشتر از او حفظ کنید.(13) مجالس سوگوارى ائمه اطهار(ع) را باید حفظ کنید اینها را باید حفظ کنید. اینها شعائر مذهبى ماست که بایدحفظ شود. باتوجه به جایگاه رفیع عزادارى و گوهر ارزشمندى که در آن نهفته است بدیهى است که دشمنان تلاش گستردهدر جهت تخریب و تحریف آن داشته باشند. در برههاى از زمان که عباسىها قدرتمند بودند در پى تخریب عزاىسالار شهیدان بودند که عزاداران را دستگیر مىکردند، شکنجه و اعدام مىکردند و در برههاى که قدرت مقابلهنداشتند، در پى تحریف آن بودند تا جلوى تأثیر گذارى این سنت مبارک را بگیرند. با توجه به تأثیر ژرف فرهنگعاشورا در پیروزى و تدام انقلاب اسلامى، دشمنان قسم خورده اسلام این بار در پى تحریف این فرهنگ برآمدند تاتأثیر آفرینى آنرا کمرنگ کنند. گزارش ذیل هشدارى است براى همه آنان که در این رابطه تأثیر گذارند هم بانیان محترمهم خطباء محترم و هم مداحان محترم:
نقشه سیا در رابطه با فرهنگ عاشورا
اخیراً کتابى به نام نقشهاى براى جدائى مکاتب الهى در آمریکا انتشار یافته که در آن گفتگوى مفصلى با دکترمایکل برانت یکى از معاونان سابق سیا سازمان اطلاعاتى مرکزى آمریکا انجام شده است او در این زمینه مىگوید بعداز مدتها تحقیق به این نتیجه رسیدیم که قدرت رهبر مذهبى ایران و استفاده از فرهنگ شهادت در انقلاب ایران تأثیرگذار بوده است ما همچنین به این نتیجه دست یافتیم که شیعیان بیشتر از دیگر مذاهب اسلامى فعال و پویا هستند دراین گردهم آئى تصویب شد که بر روى مذهب شیعه تحقیقات بیشترى صورت گیرد و طبق این تحقیقات برنامهریزیهایى داشته باشیم بهمین منظور چهل میلیون دلار بودجه براى آن اختصاص دادیم و این پروژه درسه مرحله بهترتیب زیر انجام شد... پس از نظر سنجیها وجمع آورى اطلاعات از سراسر جهان به نتایج مهمى دست یافتیم متوجهشدیم که قدرت مذهب شیعه در دست مراجع و روحانیت مىباشد... این تحقیقات ما را به این نتیجه رساند که بطورمستقیم نمىتوان با مذهب شیعه رودر رو شد و امکان پیروزى بر آن بسیار سخت است و باید پشت پرده کار کنیم مابجاى ضرب المثل انگلیسى اختلاف بیانداز حکومت کن از سیاست اختلاف بیاندازد نابود کن استفاده کردیم و درهمین راستا برنامه ریزیهاى گستردهاى را براى سیاستهاى بلند مدت خود طرح کردیم حمایت از افرادى که بامذهبشیعه اختلاف نظر دارند و ترویج کافر بودن شیعیان به گونهاى که در زمان مناسب علیه آنها توسط دیگر مذاهب اعلامجهاد شود. همچنین باید تبلیغات گستردهاى راعلیه مراجع و رهبران دینى شیعه صورت دهیم تا آنها مقبولیت خود رادر میان مردم از دست بدهند.
یکى دیگر از مواردى که باید روى آن کار مىکردیم موضوع فرهنگ عاشورا و شهادتطلبى بود که هر سالهشیعیان با برگزارى مراسمى این فرهنگ را زنده نگهمى دارند ما تصمیم گرفتیم با حمایتهاى مالى از برخى سخنرانان ومداحان و برگزارکنندگان اصلى اینگونه مراسم که افراد سودجو و شهرت طلب هستند عقاید و بنیانهاى شیعه وفرهنگ شهادتطلبى را سست و متزلزل کنیم و مسائل انحرافى در آن به وجود آوریم به گونهاى که شیعه یک گروهجاهل و خرافاتى در نظر آید. در مرحله بعد باید مطالب فراوانى علیه مراجع شیعه جمع آورى شده و بوسیله مداحانو نویسندگان سودجو انتشار دهیم و تا سال 1389 مرجعیت را که سد راه اصلى اهداف ما مىباشند تضعیف کرده وآنان رابه دست خود شیعیان ودیگر مذاهب اسلامى نابود کنیم و در نهایت تیر خلاص را بر این فرهنگ و مذهب بزنیم.(14)
امام راحل پیشگام آسیب زدایى
لذاست که آسیبشناسى این مجالس و آسیب زدائى از آنها بزرگ ترین خدمت به نهاد مقدس عزادارى است. ازکلمات امام راحل عظیمالشأن استفاده مىشود که آن امام عزیز با فراستى که در مؤمن است از حدود 60 سال پیش بهاین نکته هم توجه داشتهاند: باید بدانید که اگر بخواهید نهضت شما محفوظ بماند باید این سنتها را حفظ کنید البتهاگر چنانچه ناروائى بوده است سابق ودست اشخاصى بى اطلاع از مسائل اسلام بوده آنها یکقدرى تصفیه شود لکنعزادارى به همان قوت خودش باقى بماند.(15)
در اینجا باید یک سخنى هم در خصوص عزادارى و مجالسى که به نام حسین بن على(ع) برپا مىشود بگوئیمما و هیچیک از دینداران نمىگوئیم که بااین اسم هر کسى هر کارى مىکند خوب است چه بسا علماى بزرگ ودانشمندان بسیارى از این کارها را ناروا دانسته و به نوبت خود ازآن جلوگیرى کردند چنانچه همه مىدانیم که در بیستچند سال پیش از این عالم عامل بزرگوار مرحوم حاج شیخ عبدالکریم که از بزرگترین روحانیون شیعه بود در قم شبیهخوانى را منع کرد و یکى از مجالس بزرگ را مبدل به روضه خوانى کرد و روحانیین و دانشمندان دیگر هم چیزهایىراکه بر خلاف دستور دینى بوده منع کرده و مىکنند.(16) بنابراین خدمت بزرگ درمقطع کنونى به عزادارى سالار شهیدان شناسایى آسیبها و تلاش در جهت آسیبزدایى است روز چهارشنبه 9/6/84 گذشته در محضر آیت‌الله العظمى فاضل لنکرانى بودم صریح عبارت ایشان اینبود که اگر این آسیب‌هایى که در برخى مجالس عزادارى هست ادامه یابد من بر اصل کیان تشیع احساس خطر مىکنم.شبیه این اظهار نظر را آیت‌الله العظمى مکارم داشتند و فرمودند اگر این روند ادامه یابد بیم آن مىرود که روند مجالسعزادارى بدست کسانى بیفتد که اصلاً اهلیت ندارند.
افراط و تفریط در عرصه آسیبها
پیش از آنکه در عرصه بحث از آسیبها شویم تذکر یک نکته را ضرورى میدانم و آن اینکه: در عرصه مقابله باآسیب‌ها دو نظریه وجود دارد که بنده معتقدم در دو طرف افراط و تفریط است و نظریه معتدل حد وسط است. این دونظریه عبارتند از:
یک نظریه آن است که عزادارى امر مقدسى است اصلاً نباید در این عرصه وارد شد بگذاریم مردم هر کارى مىکنند بکنند به هر شکلى که مىخواهند عزادارى کنند اگر بخواهیم در این میدان وارد شویم و نقد کنیم چه بسا اصلعزادارى آسیب مىبیند پس چرا دست به ابروى عزادارى بزنیم که در نتیجه چشم کور شود! صاحبان این نظریه باید توجه کنند که اگر از عزادارى آسیب زدائى نشود چه بسا اصل عزادارى آسیب دیده وشاهد آن باشیم که چند سال آینده در عزادارى همه چیز باشد جز احیاء مکتب سالار شهیدان(ع) ما نمىتوانیم در اینعرصه بى تفاوت باشیم و اجازه دهیم در پوشش عزادارى گناه و معصیت صورت پذیرد.
نظریه دوم که نظریه تفریطى مىدانیم این است که به گونهاى از عزاداریها انتقاد کنیم که خداى ناکرده مردم ازاصل برپایى آن دلسرد شوند. بگونهاى از مداحها انتقاد کنیم که خوبان آنها نیز زیرسؤال روند. بحمدالله در جمعمداحان کشور کسانى هستند که هم مخلصانه مىخوانند هم با مطالعه و هم مراقباند از حدود شرع خارج نشوند منارج و ارزش اینگونه مداحان را از دعبل و کمیت دیروز کمتر نمىدانم. نباید بگونهاى از خطبا انتقاد کنیم کهتر وخشکش همه با هم بسوزد! خطباى ارزشى که زبان گویاى اسلاماند نیز آسیب ببینند. اینهم نادرست است، ما معتقدیم باید در این عرصه جانب اعتدال را گرفت. بر برپایى عزاى حسینى واهل بیت(ع) تأکید داشته باشیم از خطبا و مداحان مخلص تجلیل و تکریم کنیم در عین حال رسالت روشنگرى خود رادر عرصه عزاداریها همانند دیگر عرصهها داشته باشیم بنابراین اگر در این مجلس عظیم سخن از آسیبها داریم. هرگزدر صدد تخریب عزاداریها، خطبا و مداحان مخلص نیستیم بلکه در پى آنیم که این نهاد مقدس با نشاط و شادابى بماند و همانند گذشته الهام بخش باشد.
ب. آسیبها
آسیب‌هایى که در این عرصه قابل ذکر است بر دو قسم است یکى آسیب محتوائى است ودیگر آسیب شکلىاست اما آسیب‌هاى محتوایى عبارتند از:
آسیب‌هاى محتوایى
1. طرح یکجانبه سیماى معصومین
طرح یکجانبه سیماى پیامبر (ص) و معصومین(ع) در مجالس عزا و شادى اهل بیت(ع) و تنها جنبه قداست وملکوتى امامان را مطرح کردن و بس توضیح آنکه پیامبر و امامان دو جنبه دارند یکى جنبه ملکوتى که در این نگاهمعصوماند، علم غیب دارند، ولایت تکوینى دارند و... و دیگر جنبه مُلکى و زمینى قل انما انا بشر مثلکم ما بایددر مجالس اهل بیت هر دو بعد را مطرح کنیم و تأکید بر بعد دوم داشته باشیم آنها الگوى زندگىاند جنبه‌هایى الگوئىزندگى اهل بیت مطرح شود اینست که سازنده است از مناقب اهل بیت بگوئیم از انس آنها با خداوند، ارتباط صمیمىبامردم گره گشایى از کار مردم، زهد، شجاعت و... و دهها بعد دیگر. قرآن و روایات حتى ابراز محبت به اهل بیت(ع) رامقدمه براى عمل مىدانند. در آیهاى مىخوانیم: قل لا اسئلکم علیه اجراً الا الموده فى القربى. بگو بر این رسالت از شما اجرى نمىخواهم جز مودتقربى_ خمسه طیبه طاهره _ (17) در آیه دیگر مىخوانیم: قل ما سئلتکم من اجر فهو لکم ان اجرى الا على الله. اجرى که خواستم به نفع شماستاجرم بر خداست.(18) در آیه سوم مىخوانیم: قل ما اسئلکم علیه من اجر الا من شاء ان یتخذ الى ربه سبیلا. بگو اجرى بر رسالت ازشما نمىخواهم مگر کسى که بخواهد راه به سوى خداوند بیاید.(19) از مجموع سه آیه استفاده مىشود مودت همجهت راهیابى به سوى خداوند است. این از قرآن در روایات هم فراوان بر الگو بودن اهل بیت(ع) تأکید شده است. پیامبر اکرم (ص) فرمود اهل بیت من فارق بین حق و باطلند اینها امامانىاند که باید به آنها اقتدا کرد.(20)
عن مولینا امیرالمؤمنین(ع) انظروا اهل بیت نبیکم فالزموا سمتهم و اتبعوا اثرهم فلن یخرجوکم من هدى و لنیعیدوکم فى ردى فان لبدوا فالبدوا و ان نهضوا فانهضوا و لا تسبقوهم فتضلوا ولاتتاخروا عنهم فتهلکوا.(21) مولى على(ع) فرمود به اهل بیت پیامبرتان بنگرید از آن سو که گام بر مىدارند بروید قدم جاى قدمشانبگذارید آنها شما را هرگز از راه هدایت بیرون نمىبرند و به پستى و هلاکت باز نمىگردانند اگر سکوت کردند سکوتکنید اگر قیام کردند قیام کنید از آنها پیشى نگیرید. که گمراه مىشوید و از آنان عقب نمانید که نابود مىگردید.
عن رسول الله (ص) اجعلوا اهل بیتى منکم مکان الرأس من الجسد و مکان العینین من الرأس فان الجسد لایهتدى الا بالرأس و لا یهتدى الرأس الا بالعینین.(22) پیامبر اسلام (ص) فرمود اهل بیتم را همانند سر در پیکره زندگى قرار دهید و همانند دو چشم از سر همانا جسد جز باسر راه بجائى نمىبرد هدایت سر هم با چشمها است.
آنچه که بسى مایه تأسف است آن است که اخیراً در برخى از مجالس حتى از بعد ملکوتى امامان و مناقبمعنوى آنان گفته نمىشود و صرفاً سخن از توصیف چشم و ابروى اهل بیت است همان که مورد نقد مقام معظمرهبرى هم قرار گرفت: چیزدیگرى که بنده در بعضى از خوانندگان جلسات مداحى اطلاع پیدا کردم استفاده از مدحها و تمجیدهاىبى معناست که گاهى هم مضر است فرض کنید راجع به حضرت اباالفضل صحبت مىشود بنا کنند از چشم و ابروىآن بزرگوار تعریف کردن مثلاً قربون چشمت بشم، مگر چشم قشنگ دردنیا کم است؟ مگر ارزش اباالفضل به چشمهاىقشنگش بوده... اینها سطح معارف دینى ما را پایین مىآورد معارف شیعه در اوج اعتلاست...ارزش اباالفضلالعباس به جهاد و فداکارى و اخلاص و معرفت او به امام زمانش است، به صبر و استقامت اوست به آب نخوردناوست در عین تشنگى و بر لب آب بدون اینکه شرعاً و عرفاً هیچ مانعى وجود داشته باشد.(23) بنگرید به نمونههایى از این سست مطرح کردن‌ها:
همه هستیم و مدیون چشماتم میدونى
ازهمان روز ازل مست نگاتم میدونى
کار چشماش دلبریه
قد و بالاى قشنگش عجب محشریه
سیاهه چشات جزیره دله
هر کس از نسل تواه چه خوشگله
از نگاه تو محبت مىباره
مردى از مردونگیت کم میاره
با اینکه من خوب مىدونم آدمى بى اصل و نسبم
بده اجازهاى خدا عشقمو نقاشى کنم
خوب میشه قلب عاشقم یه طرح خوشگل مىزنم
نقش یه مرد پهلوون طرح شمایل مىزنم
به روى صفحه مىکشم پیشانى بلند شو
ابروهاى کمونى شو صورت آسمونىشو
تا که به چشماش مىرسم کشیدنش چه مشکله
آخر چشاى یار من سیاهه خیلى خوشگله
آیا اینها مناقب اهل بیت است آیا داشتن چشمهاى آنچنانى ارزش است یا فداکاریها و از جان گذشتگی‌ها؟و...
امامان که این همه تأکید برعزادارى داشتند بر این نکته هم تأکید داشتند که عزاداریها باید جهت روشنگرانهافشاگرانه هدایتگرانه داشته باشد براى این کار عملاً از شعراى متعهد و ارزش آنروز که نقش مداحها و مرثیه خوانهاىامروز را داشتند تجلیلها و تکریمها مىکردند.
چرا امامان از کمیت اینهمه تجلیل کردند؟ چراامام سجاد(ع) به کمیت مىگوید که ما از پاداش کار تو و اشعار توعاجریم خدا خودش به تو پاداش دهد.(24) امام صادق(ع) مىفرماید: خدایا گناهان گذشته و آینده کمیت و گناهانى که پنهان و آشکار انجام داده ببخش وآنقدر به او بده تا راضى شود. این بدان دلیل است که شاعر متعهد و ارزشى است قصیده‌هاشمیات 578 بیتى او تماممعرفى اهل بیت، فجایع بنى امیه حکومت عدل اسلامى است.در پایان شعرش مىگوید:
الیکم ذوى آل النبى تطلعت
توازع من قلبى ظماء و البب
فانى عن الامر الذى تکرهونه
بقولى و فعلى مااستطعت لا جنب
اعضاى تشنه از قلب و عقل و وجودم همواره به سوى شما خاندان پاک پیغمبر نظاره گر است.
پس من نسبت به آنچه شما دوست ندارید ما گفتار و رفتار خویش تا آنجا که در توان من است از آندورىمىجویم. او آنچنان شیفته اهل بیت است که فرزندش مىگویدبه هنگام شهادت سه بار اللهم آل محمد(ص) گفت و بهدیدار خدا رفت.(25) و نیز تجلیلى که از دیگر شاعران اهل بیت همانند فرزدق دعبل، حمیرى ومانند آن داشتهاند همگى در این راستا بوداهل بیت مجلس عزائى رامى پسندند که در آن احیاء امر اهل بیت و مکتبشان باشد. مجالس عزاى این چنینى بود که انقلاب آفرین و مبدء قیام پانزدهم خرداد شد که مبدء انقلاب بزرگ اسلامىاست. عاشوراى سال 1342 که دو روز بعد امام دستگیر شد و حوادث پانزدهم خرداد پیش آمد نوحه این بود.
گفت عزیز فاطمه
نیست ز مرگز واهمه
تا به تنم توان بود
زیر ستم نمىروم
ننگ حیات و ذلتش
عزت مرگ و لذتش
من ز یزید بى پدر
ظلم و ستم نمىکشم
شعر رائج عزاى انقلابى این بود که
بزرگ فلسفه قتل شاه دین حسین این است
که مرگز سرخ به از زندگى ننگین است
نه ظلم کن به کسى نه بزیر ظلم رو
که این مرام حسین است و منطق دین است
یا شعر زنده و حماسى شاعر معاصر آقاى بهجتى
اندر آنجا که باطل امیر است
اندر آنجا که حق سر بزیر است
اندر آنجا که دین و مروت
پایمال و زبون واسیر است
راستى زندگى ناگوار است
مرگ بالاترین افتخار است
اندر آنجا که از فرط بیداد
نیست مظلوم را تاب فریاد
اندر آنجا که ظالم بمستى
برسر خلق مىتازد آزاد
مهر بر لب نهادن گناه است
خامشى بدترین اشتباه است
این اساس مرام حسیناست
روح و رمز قیام حسین است
یا که آزادگى یا شهادت
حاصلى از پیام حسین است
شیعه او هم اینسان غیور است
تا ابد از زبونى بدور است
شیعه و تن به بیداد دادن؟
شیعه و مهر بر لب نهادن؟
شیعه و خفتن و آرمیدن؟
شیعه و در مذلت فتادن؟
شیوه شیعه هرگز نه اینست
شیعه نبود هر آنکس چنین است
زان شهید سرازدست داده
زان فداکار در خون فتاده
جاودان آید این بانگ پرشور
لا ارى الموت الا سعاده
آرى آزاد مردان بکوشند
برستمگر چو طوفان خروشند
شور عالم ز نام حسین است
مستى جان ز جام حسین است
هر کجا نهضتى حق پسند است
ریشهاش از قیام حسین است
او بخون این سخن کرد ترسیم
پیش ظالم نگردید تسلیم
هم اکنون هم اگر بخواهیم احیا گر عزادارى راستین و عاشورایى باشیم باید در مجالس عزادارى هم از مقاماتملکوتى امامان بگوئیم وهم از مقامات مُلکى آنان! باید از جنبه الگوئى و اسوه بودن آنها بگوئیم و نباید به صرف ابرازعشق اکتفاء نمائیم.
بسیا عالی واقعا عالی خیلی ممنون .مردم این مطالب کامل را حتما به دیگران هم بگویید تا همه در جریان مهم و اساسی قرار بگیرند
خیلی عالی بود
دست شما درد نکنه
من برداشتم و در نرم افزارم که عنوانش فرهنگ عاشورا بود بکار بردم
خدا خیرتان بدهد یاعلی مدد